Του ΑΝΤΩΝΗ ΣΚΟΡΔΙΛΗ

Το πρώτο μέρος της εκτενούς συνέντευξη του σκηνοθέτη Αντώνη Ρέλλα / Κίνηση Αναπήρων Καλλιτεχνών για την παράσταση “Πιο δυνατός κι από τον Σούπερμαν” που η “Κίνηση” συνυπογράφει:

“Το θεατρικό έργο «Πιο δυνατός κι από τον Σούπερμαν» γράφτηκε από τον Roy Kift στην Αγγλία το 1980, τέσσερα περίπου χρόνια μετά τη δημοσίευση του μανιφέστου υπό τον τίτλο “Θεμελιώδεις αρχές της αναπηρίας” από την Union of the Physically Impaired Against Segregation – U.P.I.A.S. (Ένωση Αναπήρων κατά του Ρατσισμού), που αμφισβήτησε μετωπικά τον μέχρι τότε κυρίαρχο τρόπο κατανόησης/ προβολής της αναπηρίας”.

“Άρα; Τι θες να πεις με αυτό;”

“Άρα η συγγραφή του έργου από τον R. Kift μπορεί και πρέπει να ιδωθεί ως η πρώτη πολιτισμική πράξη ευθείας υπεράσπισης και προβολής του πιο ανατρεπτικού – σε ότι αφορά τους κυρίαρχους τρόπους αντίληψης σχετικά με την αναπηρία – μανιφέστου που ουδέποτε εμφανίστηκε στην ιστορία των ανθρώπινων κοινωνιών”: μας απαντά ο έχων το ήμισυ της σκηνοθετικής ευθύνης του ελληνικού ανεβάσματος του έργου (εδώ και λίγες εβδομάδες, στην Αθήνα) εκ μέρους της Κίνησης Αναπήρων Καλλιτεχνών – το άλλο ήμισυ έχει ο Βασίλης Κουκαλάνι εκ μέρους της θεατρικής ομάδας με τίτλο “Συντεχνία του Γέλιου” – σκηνοθέτης Αντώνης Ρέλλας.

“Το οποίον σημαίνει ότι το έργο είναι εξίσου ανατρεπτικό με το μανιφέστο”;

Πληρωμένη η απάντηση του κυρίου Ρέλλα: “Το θεατρικό έργο του Kift που πήραμε τη πρωτοβουλία να ανεβάσουμε στο αθηναϊκό κοινό, δεν είναι εξίσου, περισσότερο ή λιγότερο ανατρεπτικό σε σχέση με το μανιφέστο του 1976 της U.P.I.A.S. είναι και το ίδιο ένα εξ’ ολοκλήρου ανατρεπτικό θεατρικό μανιφέστο”

“Δηλαδή”;

“Και το έργο και το μανιφέστο υπερασπίζονται μια αυτονόητη κοινή αρχή. Ότι δεν αποτελεί η βλάβη το κύριο αίτιο του αποκλεισμού του ανάπηρου ανθρώπου αλλά ο τρόπος με τον οποίο η κοινωνία ανταποκρίνεται στις ανάγκες του. Το έργο κατόπιν υπερβαίνει το μανιφέστο, το ταξιδεύει μέσα στον χρόνο, το κοινωνεί με όλους τους πιθανούς θεατρικούς τρόπους στο παιδικό μα και στο ενήλικο κοινό”

“Μα έχουν περάσει πια κάπου τέσσερεις δεκαετίες…”

“Ναι, και η ίδια θεμελιώδης αρχή, η ίδια ανατρεπτική αρχή, η βασική αρχή για την πραγματική κοινωνική πρόοδο, η αρχή που μας λέει ότι δεν είναι η βλάβη το αίτιο του αποκλεισμού του ανάπηρου ανθρώπου αλλά ο τρόπος που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του η κοινωνία, εξακολουθεί με την ίδια ένταση να είναι διεκδικούμενη”

“Σα να μην έχει περάσει μια μέρα;”

“Ναι, σα να είναι παγωμένος ο χρόνος. Έτσι συμβαίνει, άλλωστε, πάντα με τις αρχές, με τις θεμελιώδεις αρχές. Παραμένουν οι ίδιες, σταθερές, γιατί σταθερή είναι και η έννοια της προόδου που ορίζουν…”

“Μια συνάντηση λοιπόν με τις θεμελιώδεις προοδευτικές αρχές, με την σταθερή μέσα στα χρόνια διεκδίκησή τους, αυτό είναι το έργο, το νόημα και η δύναμή του;”

“Έτσι είναι γιατί δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς. Άλλωστε, μιλάνε επ’ αυτού μόνες τους όλες οι λεπτομέρειες. Το όνομα του σούπερμαν: Άρης. Είναι το όνομα του Άρη Ταστάνη, του δικού μας ανθρώπου στη Κίνηση Αναπήρων Καλλιτεχνών, αυτού με τον οποίο μαζί βαδίσαμε από το πρώτο δευτερόλεπτο της δημιουργίας της Κίνησης μέχρι και την τελευταία στιγμή – τρία χρόνια μετά – που ο Άρης έφυγε άξαφνα από κοντά μας, του μεγαλύτερου σύγχρονου ανάπηρου λογοτέχνη. Τα πρώτα ανατρεπτικά λογοτεχνικά αποτυπώματα του οποίου εντοπίζονται εκεί, μεταξύ 1975 και 1980, εκεί όπου και ο Σούπερμαν γράφτηκε. Αυτά που έγραφε τότε στα πρώτα του λογοτεχνικά βήματα ο Άρης, και τότε και έπειτα και πάντα, αυτά που γράφουν ως και σήμερα όλοι οι πρωτοπόροι των διεκδικήσεων της αναπηρικής χειραφέτησης, δεν είναι παρά ξανά και ξανά, με κάθε δυνατό τρόπο, τα διαρκή ίχνη της ίδιας και απαράλλαχτης πάντοτε προοδευτικής αρχής. Αυτής που αδιαπραγμάτευτα θέλει τους αναπήρους ανθρώπους χειραφετημένους, απελευθερωμένους από την κοινωνική ενοχή και τον συνακόλουθο ετεροπροσδιορισμό, να αγωνίζονται με πάθος και από θέση κοινωνικής πρωτοπορίας για την κοινωνική αλλαγή που θα απελευθερώσει ολοένα και περισσότερους…”

“Μεταξύ μας, με το χέρι στη καρδιά, πες μου ότι αυτά που μου λες εσύ και τα λέει εδώ και χρόνια και όλη η Κίνηση Αναπήρων Καλλιτεχνών, οι συνεργάτες σας από τη Συντεχνία του Γέλιου τα έχουν στο πρέπον βάθος τους κατανοήσει…”

“Μεταξύ μας, με το χέρι στην καρδιά, αυτό να μη σε ενδιαφέρει. Άλλωστε, μεταξύ μας, μη μου πεις ότι δεν μπορείς να υποθέσεις…”

*Προφανώς, οι αναγνώστες και αναγνώστριες δεν είναι δυνατόν να ενδιαφέρονται για τις δικές μας υποθέσεις, πόσο μάλλον για τις προφανείς. Μακράν του προφανούς, το δεύτερο, μεγαλύτερο και πιο μεστό κομμάτι της συνέντευξης του φίλου σκηνοθέτη Αντώνη Ρέλλα – του νου, ψυχής και “ματιάς” της κοινωνικά πρωτοπόρου Κίνησης Αναπήρων Καλλιτεχνών, η οποία δικαιωματικά συνυπογράφει ως (άτυπη) εγγυήτρια της προοδευτικής αξιοπιστίας/ ταυτότητάς του το θεατρικό έργο “Πιο Δυνατός από τον Σούπερμαν” που ανεβαίνει εδώ και μερικές εβδομάδες σε σκηνή της Αθήνας – θα το απολαύσετε όταν θα έχουμε πια μπει στην επόμενη χρονιά. Ώστε να είναι δοσμένη και η πλήρης εικόνα της πορείας του έργου – έχει ξεκινήσει πολύ καλά – και να γίνει από τον κύριο Ρέλλα η οφειλόμενη (εκ μέρους της Κίνησης Αναπήρων Καλλιτεχνών) συνολική αποτίμηση.

Μέχρι τότε κρατήστε μια φράση – κλειδί του κ. Ρέλλα, κυρίως όλοι και όλες εσείς που δεν έχετε ακόμα – βλακωδώς – συμπεριλάβει τον “Σούπερμαν” στις θεατρικές επιλογές των εαυτών και των παιδιών σας: “Το έργο είναι ποτισμένο από τις ιδέες του κοινωνικού μοντέλου της αναπηρίας και μέσα από τις αλήθειες και τα συμπεράσματα των παιδιών που προκύπτουν αβίαστα, αξιώνουμε μια κοινωνία που μας χωράει όλες και όλους”.

Κρατήστε τη φράση αυτή και πηγαίνετε οπωσδήποτε να το δείτε. Πέραν όλων των άλλων – αν εισακούσετε τη συμβουλή μας – θα νιώσετε και θα αγαπήσετε ακόμα περισσότερο το δεύτερο (και μεστότερο) μέρος της συνέντευξης.

https://www.presspublica.gr/ena-anatreptiko-theatriko-manifesto/