Συντάκτης: 

Έφη Μαρίνου

Προηγήθηκαν δυο ωραίες παραστάσεις για παιδιά και νέους, «Μια Γιορτή στου Νουριάν» και «Τζέλα, Λέλα, Κόρνας και Κλεομένης». Τώρα ο Βασίλης Κουκαλάνι, αξιοποιώντας ξανά το δοκιμασμένο και πετυχημένο υλικό του θεάτρου Grips του Βερολίνου, οργανώνεται περισσότερο.

Ιδρύει την Ομάδα Νεανικού Θεάτρου «Συντεχνία του Γέλιου» και παρουσιάζει στο Σύγχρονο Θέατρο την καινούργια κωμωδία «Είστε και φαίνεστε», βασισμένη στο έργο του Φόλκερ Λούντβιγκ «Doof bleibt doof». Θέμα της, το σχολικό άγχος των παιδιών και ο σχολικός εκφοβισμός, το bullying, όπως το ξέρουμε πια όλοι.

Ηρωες είναι τέσσερις φίλοι, πάντα ενωμένοι όταν πρόκειται να βασανίσουν τον «Γυαλάκια». Ο Ζαχαρίας ο «Γυαλάκιας» μένει αβοήθητος και φοβισμένος μπροστά στον περίγελο και τα πειράγματα των άλλων. Οποτε οι άλλοι είναι θυμωμένοι με τον δάσκαλο, το σχολείο ή το σπίτι, ξεσπούν πάνω του.

«Το έργο ερευνά με ώριμο και υπεύθυνο τρόπο αίτια και συγκυρίες που γεννάνε τη σχολική κακοποίηση», λέει ο Β. Κουκαλάνι. «Η περιθωριοποίηση και η αντικοινωνικότητα κάποιου δεν αφορά κάποια προσωπική του ανεπάρκεια, αλλά την “ανάγκη” άλλων να ξεσπούν πάνω του δικούς τους φόβους, απογοητεύσεις, στρες.

»Το έργο φιλοδοξεί να εξετάσουν οι μαθητές συμπεριφορές τους και να εμπνεύσει την κοινή δράση για επίλυση προβλημάτων αντί για την εκτόνωση της επιθετικότητας. Πέραν του άψογου υλικού των έργων του Grips, πολύ μεγάλο ρόλο στην επιτυχία της ομάδας με τους άψογους επαγγελματίες ηθοποιούς έχουν παίξει η πίστη και η έμπνευση όλων των συντελεστών και κυρίως του Φοίβου Δεληβοριά, του οποίου τα τραγούδια είναι εγγύηση ήθους και ευαισθησίας».

• Φτιάχνετε μια συντεχνία με στόχο το γέλιο;

Το γέλιο είναι η πιο λυτρωτική σωματική αντίδραση που ξέρω, περιέχει μια πληθώρα συναισθημάτων, ακόμα και φαινομενικά αντικρουόμενων, όπως η λύπη. Οταν είναι πηγαίο, μοιάζει να δημιουργεί μια ατόφια στιγμή ανεμελιάς, αλλά και μια κατάσταση ατάραχη, σχεδόν γαλήνια.

Είναι ένα όπλο χειραφέτησης, όπως το εννοεί η «Συντεχνία του Γέλιου», το γέλιο το αμιγώς οργανικό, το μη ελεγχόμενο, που ευφραίνει καρδίαν και απελευθερώνει την αναίτια χαρά της ύπαρξης. Το γέλιο του Τσάρλι Τσάπλιν, ανατρεπτικό και σκωπτικό, το μυστικό όπλο των παιδιών όταν βγάζουν τη γλώσσα στους μεγάλους και των αδύνατων όταν περιπαίζουν τους ισχυρούς. Αλλά και το γέλιο της συγκίνησης όταν αναγνωρίζεις τον εαυτό σου στον απέναντι, εκείνο που ενώνει τους ανθρώπους, καθώς τους σταματάει από το να σκέφτονται μονάχα με τον νου.

• Η ομάδα προσανατολίζεται σε επίκαιρα κοινωνικά θέματα;

Δημιουργήθηκε για να εκπροσωπεί μέσω του θεάτρου τα συμφέροντα και τα δικαιώματα παιδιών και νέων με ένα ρεπερτόριο που αποτελεί εργαλείο αντιμετώπισης σύνθετων κοινωνικών προβλημάτων και ερωτημάτων των παιδιών.

Αυτό το είδος χειραφέτησης το πετυχαίνει με τα μέσα του λαϊκού θεάτρου, του γέλιου και της κωμωδίας. Χρησιμοποιεί τη μουσική, τη σάτιρα κι έχει σαν περιεχόμενο τη ζωή και τον κόσμο του κοινού του. Η «Συντεχνία του Γέλιου» δεν φοβάται τα συναισθήματα, απευθύνεται το ίδιο στις καρδιές και τον νου, διεκδικεί το γέλιο, τη συγκίνηση, το ξύπνημα της κοινωνικής φαντασίας του κοινού.

• Το νεανικό κοινό έχει εξοικειωθεί με το καλό θέατρο;

Τα παιδιά είναι η πιο καταπιεσμένη τάξη ανθρώπων. Η κοινωνία μας μοιάζει να αρνείται να δώσει λόγο στην αυθόρμητη και γνήσια δημιουργικότητά τους. Με την παιδεία που τους παραδίδεται, φτωχή, κομφορμιστική, ανταγωνιστική, χωρίς φαντασία και συν-δημιουργία, δεν μαθαίνουν να σκέφτονται. Αντιμετωπίζονται σαν μικρά ανεγκέφαλα ανθρωπάρια, άβουλα, χωρίς δημιουργική σκέψη, και σαν καραβάνια καταναλωτών απόλυτα εκτεθειμένα στις διαθέσεις της αγοράς και των trends.

Την τελευταία 20ετία κυριαρχούσαν στο τοπίο του παιδικού και νεανικού θεάτρου ηθικοπλαστικά, «χριστουγεννιάτικης υφής» και εύκολου συναισθηματισμού παραμύθια, δηλαδή θεάματα που θυμίζουν 19ο αιώνα, αντί για ιστορίες που εξαρτώνται από τις δικές τους εμπειρίες.

Το θέατρο για παιδιά είναι ένας πολύ καλός τρόπος απο-αστικοποίησης του θεάτρου. Τα παιδιά είναι διαθέσιμα να εμψυχωθούν και να φτιάχνουν συνθήκες ενός ποιοτικού λαϊκού θεάματος, όπως το εννοούσαν ο Πίτερ Μπρουκ και ο Αουγκούστο Μποάλ, όπου μέσα στο δρώμενο ο θεατής θα μπορεί να αναγνωρίζει τον εαυτό του με την πραγματικότητά του, τα προβλήματα, τη φαντασία, τα όνειρα, με τον θυμό και τις επιθυμίες του, και να γίνεται κάθε παράσταση μια διαδραστική γιορτή.

Μεγάλη προϋπόθεση για την εμπιστοσύνη των παιδιών είναι να τα αντιμετωπίσεις σαν ίσους, να συνηγορήσεις έμπρακτα μαζί τους, να τους δημιουργήσεις τον χώρο που θα τα φέρει στο επίκεντρο και να διδάξουν εκείνα τη ζωή σ’ εμάς. Πιστεύω ότι οι παραστάσεις «Μια Γιορτή στου Νουριάν» και «Τζέλα, Λέλα, Κόρνας και ο Κλεομένης», που φέτος επαναλαμβάνονται, κατάφεραν να κερδίσουν αυτή την εμπιστοσύνη και τη διάθεση χειραφέτησης.

https://www.efsyn.gr/arthro/gelio-einai-mystiko-oplo-ton-paidion